ขนสัตว์: ขนแกะ (Wool)

ประวัติความเป็นมาของเส้นใยขนสัตว์

ประวัติความเป็นมาของขนสัตว์ในยุคหินเก่านั้นได้สูญหายไปเป็นเวลานานแล้ว แต่ได้กล่าวถึงเพียงว่ามีการใช้หนังแกะ และขนเเกะมาเป็นเวลานานแล้ว ก่อนที่จะมีการค้นพบวิธีการปั่นเส้นใยขน สัตว์เป็นเส้นด้ายและการทอเป็นผืนผ้า และไม่มีหลักฐานใดๆ ยืนยันว่าขนสัตว์(ขนแกะ)เป็นเส้นใยชนิดแรกที่มนุษย์รู้จักใช้

คุณสมบัติของเส้นใยขนสัตว์

เส้นใยขนสัตว์เป็นส่วนหนึ่งของหนังสัตว์ มีสารโปรตีนที่เรียกว่า เคราติน (Keratin) เป็นสารประกอบทางเคมีสมบูรณ์ เคราตินนั้นประกอบไปด้วยกรดอมิโนประมาณ 18 ชนิด ต่อเชื่อมกันเป็นโซ่ยาว เรียกว่า polypeotide chain มีซีสเตอีน ที่เป็นหมู่ของ thiol(SH) ไธออล เกิดเป็น difulfide bond เป็นตัวเชื่อมโปรตีนชนิดนี้ จะมีธาตุกำมะถันในโมเลกุล มีลักษณะโมเลกุลเป็นสายยาวและบิดเกลียวทุกสายโดยขนานกันเเละยึดเกาะกันด้วย ไฮโดรเจนบอนด์ (Hydrogen bond) การเรียงตัวของโมเลกุลไม่เป็นระเบียบนัก จากการเชื่อมของซีสตินที่มีธาตุกำมะถันในโมเลกุล และการเรียงตัวของโมเลกุลที่ไม่เป็นระเบียบนี้ ทำให้เส้นใยขนสัตว์มีคุณสมบึตยืดหยุ่นดีไม่ยับง่ายและคืนตัวได้ดี

ผ้าขนสัตว์กับประโยขน์ในการใข้สอย

ผ้าขนสัตว์มีประโยชน์ใช้สอยมากโดยเฉพาะประเทศในเเถบที่มีอากาศหนาวเย็น นิยมใช้ตัดเสืัอผ้าชั้นดี เช่น สูท เสื้อโคท ผ้าขนสัตว์มีคุณสมบัติที่ดีหลายประการ เช่น ยืดหยุ่นได้ดี ไม่ยับง่าย ดูดซึมน้ำและความชื้นได้ดี ไห้ความอบอุ่นต่อผู้สวมใส่ รีดง่ายปรับเข้ารูปทรงได้ดี เหมาะสำหรับการซักแห้งมากกว่าการซักเปียก เพราะเส้นใยยืดหดทำให้เสียรูปทรงได้ง่าย

การดูแลรักษาทำความสะอาดผ้าขนสัตว์

เมื่อเสื้อขนสัตว์เปื้อนสิ่งสกปรก หรือฝุ่นละออง ควรใช้แปรงปัดออกเบาๆ สิ่งสกปรกและฝุ่นละอองจะหลุดออกได้ง่าย แต่ถ้าหากเปื้อนน้ำก็ใหัรีบสะบัดออก แล้วจึงใช้แปรงทำความสะอาดอีกครั้งหนึ่งเมื่อแห้ง แป้งที่ใช้ควรมีขนที่อ่อนนุ่ม ควรแปรงในขณะการซักแห้งเท่านั้น เมื่อต้องการเก็บรักษาขนสัตว์ไว้นานๆ ควรทำความสะอาดด้วยการซักแห้งจะดีที่สุด ถ้าจำเป็นต้องซักเปียก ควรรักด้วยสบู่หรือผงซักฟอกอย่างอ่อนกับน้ำอุ่น ใช้มือขยำเบาๆ ไม่บิด ไม่ควรแช่ผ้าไว้ในน้ำซักนานๆ เส้นใยจะหดตัวชั่วคราว ถ้าจะใช้สารฟอกขาวควรใช้อย่างอ่อน เช่น ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ ไม่ควรใช้สารฟอกขาวประเภทคลอรีนจะทำให้เส้นใยขนสัตว์เสื่อมคุณภาพ การตากควรตากบนพื้นราบ รองด้วยผ้าขนหนู เพื่อช่วยซับน้ำออก จัดรูปทรงเสื้อให้ดูดี ไม่ควรแขวนตากจะทำให้เสื้อผ้าขนสัตว์ยืดเสียรูปทรง ควรตากในที่ร่มมีลมโกรก ไม่ควรตากแดด การรีดโดยใช้ความร้อนชื้น ควรใช้ผ้าปิดทับบนผ้าขนสัตว์ แล้วจึงรีดกด ไม่ควรรีดไถแรงๆ จะทำให้ผ้ายืดได้ อุณหภูมิของเตารีดควรอยู่ในอณหภูมิต่ำหรือปานกลาง ถ้าใช้ความร้อนสูงผ้าจะแข็งกร้านและจะเปลี่ยนสีเป็นสีเหลือง